گذر عُمر

10 بهمن 1389 یکی از دوستان پیوند پایگاه اطلاعاتی ETDs را ارسال کرد. این پایگاه در سامانۀ کتابخانه و پایگاه های اطلاعاتی دانشگاه اوهایو تحت عنوان اوهایولینک ارائه شده است. این پایگاه، به طور رایگان مجموعه ای از رساله های دکتری و پایان نامه های کارشناسی ارشد را در اختیار علاقه مندان قرار می دهد. شاید این سوال مطرح شود که فرق آن با پ ایگاه اطلاعاتی ProQuest چیست ؟ برای پاسخ دادن به این سؤال باید مخفف ETDs توضیح داده شود. ETDs به معنای « نسخۀ الکترونیکی رساله ها و پایان نامه ها» است. نسخه الکترونیکی با نسخه چاپی، که توسط دانشگاه مورد تأیید قرار می گیرد، کمی متفاوت است ولی اکثر اطلاعات پایان نامه در آن قابل دسترسی است. البته پایگاه های اطلاعاتی بزرگی مانند PreQuest که بیش از 2/4 میلیون رساله و پایان نامه را ارائه می کند و برای دسترسی به تمام متن آن باید حق ثبت نام پرداخت، بسیار متفاوت با پایگاه های اطلاعاتی کوچک تری است که غیر انتفاعی بوده و اطلاعات را به رایگان در اختیار علاقه مندان می گذارد.

9 بهمن 1389 این ایمیل را یکی از دانشجویان فرستاده: با سلام و ادب و احترام. باتوجه به اینکه هنوز نمره درس ...... را وارد سیستم دانشجویی ننموده اید و من همانطور که خودتان میدانید دنبال نمره نمی باشم ولی چون سایر نمرات من ثبت شده است ومن جهت کسب معدل 17 نیاز به نمره 20 در این درس را دارم خواهشمند است همکاری لازم را مبذول بفرمایید .... نمی دانم چه پاسخی باید به این دانشجو داده شود، ولی این درخواست جای تأمل دارد. به راستی عیب از کجاست: از من استاد که نوعی با دانشجو برخورد کرده ام که به خود اجازۀ طرح این گونه درخواستی را داده؟ از خود دانشجو، که نمی داند نظام آموزش عالی، امتحان، نمره و ... برای چیست؟ از سیاست گذاری کلان آموزش عالی کشور که سطح آن را به کمینه ترین آن تنزل داده اند؟ و یا از ........ می توان به این فهرست، موارد دیگری را هم اضافه کرد اما، دلیل هر چه باشد، چنین درخواست هایی، نشان از افول روح علمی، نظام آموزش عالی و ارزش های آن در کشورمان است.

25 دی 1389 به دلایلی (که ذکر آن خارج از بیان در اینجاست!) از سه هفتۀ قبل تصمیم گرفتم از دبیری علمی همایش ملی دوسالانۀ آسیب های اجتماعی ایران ، که در دو ماه گذشته وقت زیادی (شاید صدها ساعت) برای آن صرف کرده بود، استعفا دهم. بالاخره امروز رسماً سازمان بهزیستی فرد جایگزین رو معرفی کرد و عملاً فعالیت ام به عنوان دبیرعلمی همایش به اتمام رسید. امیدوارم مسئولین جدید بتوانند همایش را به خوبی برگزار کنند.

24 دی 1389 خبرنامۀ زمستان 89 انجمن روان شناسی ایران حاوی آخرین رویدادهای روان شناسی ایران منتشر شده.مطالعۀ آن را به همۀ همکاران و دانشجویان توصیه می کنم.

22 دی 1389 یادگیری معنادار (Meaningful Learning)، یکی از رویکردی های یادگیری و آموزش است که به جای تأکید بر یادگیری طوطی وار مطالب، به معنادار کردن مطالب جدید در ساخت شناختی تأکید می کند. به زبان ساده تر، با سرعت و تکرار کمتر بخوانیم، اما مطلب را درک کنیم. این نظریه از جمله نظریه های روان شناسی تربیتی است که با نام آزوبل و رویکرد شناختی در روان شناسی گره خورده است. نقشه مفهومی یا Concept Mapping، که توسط نواک به عنوان ابزاری برای بازنمایی دانش ارائه شده نیز ابتدا بر اساس این نظریه بنیان گذاشته شده است. این را گفتم که خبر دهم گروه پژوهشی یادگیری معنادار ، بسیاری از منابع خود را که از مدت ها قبل جمع آوری کرده، به طور رایگان در اختیار علاقه مندان قرار داده است. بازدید از سایت و مطالعۀ آن (به شرط تسلط به زبان انگلیسی!!) را به علاقه مندان این موضوع و دانشجویان، توصیه می کنم.

21 دی 1389 زمانی که از نرم افزارهایی مانند اس پی اس اس استفاده می شود، یکی از اشتباهات رایج در گزارش سطح معناداری زمانی رخ می دهد که سطح معناداری به صورت 0.000 به دست می آید. معمولاً دانشجویان در گزارش مقاله و پایان نامه های شان، همین عدد (صفر) را گزارش می کنند که اشتباه است. باید توجه کرد که از لحاظ نظری، علم پویا است و همیشه درصدی از خطا، هر چند خیلی کم و ناچیز، وجود دارد. لذا نباید درصد خطا در رد فرضیه صفر را به صورت صفر گزارش نمود. علتی که نرم افزارهای آماری نتیجه را به صورت 0.000 گزارش می کنند به این خاطر است که کمتر از یک صد هزارم خطا در رد فرض صفر وجود دارد (خطای نوع اول: میزان خطا در رد فرض صفر، اگر فرض صفر درست باشد). به همین دلیل باید در چنین موقعیتی، بر اساس قالب ای پی ای، سطح معناداری را به جای 0.000 = p ، به صورت 0.001 > p گزارش نمود.

21 دی 1389 ن رم افزار برخط ویراستار برای ویراستاری متون فارسی ارائه شده است. بعد از نگارش مقاله با کمک این نرم افزار می توان خطاهای ناشی از تایپ را به شرح زیر برطرف کرد: - ویرایش از نظر اصول فاصله و نیم‌فاصله‌گذاری تایپ فارسی - فارسی‌سازی عددهای عربی و انگلیسی - فارسی‌سازی نویسه‌های عربی - فارسی‌سازی نشانه‌های نگارشی - ویرایش نشانه‌‌گذاری‌ها - ویرایش نیم‌فاصله‌گذاری برخی از پیشوندها و پسوندهای رایج - حذف فاصله‌های اضافی متن چند متن را به طور آزمایشی با نرم افزار امتحان کردم، تقریباً می توان گفت برای موارد بالا نرم افزار مفیدی است و استفاده از آن را می توان توصیه کرد.

20 دی 1389 دومین جلسۀ دفاع امروز که آخرین دانشجوی کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی ورودی 87 دانشگاه بیرجند انجام داد، گزارش پژوهش ساخت و اعتباریابی پرسشنامه خودکارامدی پرهیز از سیگار بود. جلسۀ دفاع به دلیل اینکه کار خیلی تخصصی و با گزارش های آماری پیچیده بود، بسیار طولانی شد. در این پژوهش، بر مبنای 4 پرسشنامۀ خارجی در این زمینه ابتدا 100 سؤال استخراج شده بود. این سؤالات بعد از نظرات اساتید به 68 و سپس به 52 سؤال اصلی کاهش پیدا کرد. بر مبنای پژوهش های قبلی، سؤالات در دو بعد درونی و بیرونی تقسیم بندی شده بودند و هر بعد نیز چندین مؤلفه را داشت. برای بررسی شاخص های روان سنجی سؤالات، 200 دانشجوی پسر سیگاری دانشگاه بیرجند انتخاب و با سؤالات پاسخ دادند. آلفای کرنباخ به دست آمده، بالای 90/0 بود اما با گزینه حذف سؤالات، تقریبا هیچ تغییری در الفای هر سؤال داده نشد. نتایج تحلیل عاملی نیز فقط یک عامل اصلی را در پرسشنامه نشان می داد. به منظور بررسی دقیق تر پرسشنامه، با انجام تحلیل عاملی اکتشافی و تأیید توسط نرم افزار اس پی اس اس و لیزرل نهایتا تعداد سوالات به 23 و در مرحلۀ نهایی به 13 سؤال (در دو عا

20 دی 1389 امروز دفاع دو دانشجوی دیگر کارشناسی ارشد روان شناسی تربیتی دانشگاه بیرجند (ورودی 87) که هدایت پایان نامه های شان را بر عهده داشتم، انجام شد. مختصری از موضوع و جلسه ی دفاع ان ها را ارائه می کنم: اولین دفاع گزارش طرح پژوهشی کاربرد مقیاس عناصر صوری هنردرمانی در تشخیص نشانگان درونی سازی شده در نوجوانان ایرانی بود. مقیاس عناصر صوری هنر درمانی توسط گانت 1998 عرضه شده و هدف آن ارائۀ مقیاسی استاندارد در مورد سنجش های مبتنی بر هنر است. در این مقیاس، نقاشی های مراجعان بر مبنای 14 عنصر ارزیابی می شود. چون قبلاً این مقیاس در ایران به کار گرفته نشده بود، در این طرح با تهیه مقیاس از خارج کشور، ترجمه آن، اولین گام ها برای استفاده از این ابزار در موقعیت های بالینی برداشته شد. پژوهش انجام شده با دقت و تلاش بسیار زیاد انجام گرفته بود. برای اجرای طرح، با سرند بیش از 700 دانش آموزان پسر و دختر دبیرستان های شهر بیرجند، 30 دانشجوی دارای مشکلات درونی سازی شده شناسایی شدند. 30 دانش اموز عادی نیز بر اساس سن، جنس، پایۀ تحصیلی، معّدل، شغل پدر و مادر با این گروه همتاسازی شدند. برای سنجش متغیرهای پژوه

20 دی 1389 امروز بعد از گذشت 9 ماه اولین روز بارانی بیرجند بود. چنین سال خشکی را من به یاد ندارم. از آخرین دفعه ای که در اردیبهشت ماه، باران بارید، این اولین باران سال 89 است. حاج آقای ما (ابوی) هر موقع که از خشکسالی امسال برای شان می گوییم یاد گذشته های دور (هشتاد سال قبل!!) می افتند و داستانی رو نقل می کنند که شیرین است. می گویند وقتی باران نمی آمد، بچه ها عروسکی پارچه ای را درست می کرده اند و دور کوچه های را می افتاده و می خوانده اند (به لهجۀ شیرین بیرجندی!!!): اَتلو (atalo)، مَتلو، آب غديرش مَيِه، چمچه شيرش مِيَه، اي خدا، بَروکو(= باران بكن) بَروکو، ...... و می گویند هنوز به منزل نمی رسیدیم که باران می بارید. از قرار معلوم دل های مردم قدیم خیلی، خیلی صاف تر و زلال تر بوده، و به همین دلیل هم خدا رحم بیشتری داشته!! ان شا الله که در ماه های باقی مانده از سال شاهد نزولات بیشتری باشیم.

11 دی 1389 امروز حکم مدیر جدید مرکز مطالعات جوانان استان خراسان جنوبی به نام همکار گرامی ام آقای آخوندی صادر شد. از 15 فروردین سال جاری مسئولیت مرکز مطالعات جوانان استان را (عمدتاً به دلیل اینکه کسی نبود که مسولیت آن را برعهده بگیرد) قبول کرده و هفتۀ گذشته با بازگشت یکی از همکاران ازادامۀ تحصیل، عدم تمایل ام به ادامۀ کار را به اطلاع رییس دانشکده رساندم. ایشان هم به لطف همیشگی بر قول شان ایستاده و راه قبول استعفا را هموار کردند. امیدوارم اندک فعالیت انجام شده در این مدت در راستای اهداف مرکز بوده و موجب قبول حق قرار گرفته باشد.